Từ lâu, Việt Nam đã là một trong những quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, nhưng phần lớn danh tiếng lại thuộc về Robusta từ Đắk Lắk hay Arabica từ Lâm Đồng. Sơn La – một tỉnh vùng cao Tây Bắc – từng bị xem là "ngoại lệ" trong ngành cà phê bởi lịch sử canh tác còn non trẻ và chất lượng hạt chưa ổn định.
Tuy nhiên, trong vòng một thập kỷ qua, nhờ vào sự phát triển của khoa học nông nghiệp, cải tiến quy trình chế biến, và nhận thức của người nông dân, cà phê Sơn La đã có một bước chuyển mình mạnh mẽ. Chất lượng của hạt Arabica tại đây không chỉ đạt tiêu chuẩn cao mà còn mang đến một bản sắc hương vị riêng biệt – thanh thoát, nhẹ nhàng nhưng có chiều sâu.
Tại Espressomaker, chúng tôi đã không ít lần thử nghiệm nhiều loại hạt cà phê trên khắp Việt Nam và thế giới. Và rồi, khi dừng chân tại Sơn La, một câu hỏi được đặt ra: Liệu nơi đây có thể trở thành ngoại lệ, phá vỡ định kiến về chất lượng cà phê vùng cao Tây Bắc?
Sơn La – từ vùng đất bị đánh giá thấp đến sự bùng nổ của cà phê đặc sản
Điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu – lợi thế bị lãng quên
Cà phê Arabica vốn là một giống cây đòi hỏi điều kiện sinh trưởng rất khắt khe. Chúng cần nhiệt độ mát mẻ, lượng mưa ổn định, độ cao phù hợp và thổ nhưỡng giàu dinh dưỡng. Khi nhìn vào những yếu tố này, Sơn La thực chất lại sở hữu những điều kiện không hề thua kém so với các vùng trồng Arabica nổi tiếng trên thế giới như Ethiopia hay Colombia.
Độ cao lý tưởng:
Sơn La có địa hình núi cao với độ cao trung bình 900 - 1.200m so với mực nước biển, một mức hoàn hảo để cây cà phê phát triển chậm, giúp hạt tích lũy nhiều đường và axit hữu cơ hơn, tạo ra hương vị thanh thoát và phong phú.
Khí hậu mát mẻ quanh năm: Nhiệt độ trung bình tại đây dao động từ 18 - 22°C, rất thuận lợi để Arabica phát triển với hàm lượng tinh dầu và đường tự nhiên cao hơn so với những vùng khí hậu nóng hơn.
Thổ nhưỡng màu mỡ, giàu khoáng chất:
Tuy không có lợi thế đất đỏ bazan như tại các vùng trồng cà phê tại Tây Nguyên, đất tại Sơn La vẫn thuộc nhóm đất đỏ vàng, giúp cây cà phê phát triển tốt hơn, đồng thời ảnh hưởng đến hương vị hạt, tạo ra các nốt hương đa dạng, phong phú.
Địa hình đặc biệt: tuy không có lợi thế về độ cao lý tưởng như ở Lâm Đồng, nhưng địa hình đồi núi của Sơn La và vị trí địa lý ở phía bắc giúp “mô phỏng” lại khí hậu tại các vùng trồng có độ cao lớn, giúp đem tới điều kiện lý tưởng để cà phê tại đây sinh trưởng và phát triển.
Dù có lợi thế lớn về điều kiện tự nhiên, cà phê Sơn La trong quá khứ chưa từng được đánh giá cao do kỹ thuật canh tác và chế biến còn hạn chế. Vào năm 1990, diện tích trồng cà phê tại Sơn La chỉ đạt ~270 ha, và đây không được coi là cây trồng chủ lực. Nhưng, điều này dần nhanh chóng thay đổi trong những thập kỷ sau đó …
Mảnh đất Sơn La với những lợi thế canh tác cà phê bị bỏ lỡ
Cà phê Sơn La – sự khác biệt về hương vị và tiêu chuẩn ngày càng cao
Tại sao Arabica Sơn La có tiềm năng sánh ngang với các dòng specialty trên thế giới?
Hương vị của một loại cà phê không chỉ được quyết định bởi giống cây mà còn bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi phương pháp sơ chế và quy trình thu hoạch. Cà phê Sơn La hiện nay không chỉ đạt chất lượng cao mà còn mang một phong cách hương vị rất riêng, khác biệt hoàn toàn với Arabica từ Đà Lạt hay các vùng trồng khác.
Hương hoa và trái cây đặc trưng: Nhờ vào độ cao và khí hậu lạnh, Arabica Sơn La có thời gian sinh trưởng dài, giúp phát triển với nốt hương đa dạng như hoa nhài, trái cây chín mọng như đào, táo xanh và berry
Cấu trúc cân bằng, dễ uống:
Không quá đậm đà như Robusta, nhưng cũng không quá nhẹ như một số Arabica từ Trung Mỹ, cà phê Sơn La có body vừa phải, độ chua cân bằng, mang lại cảm giác tròn đầy và mượt mà khi uống.
Một điều đáng chú ý là, trong quá khứ, các chuyên gia cà phê từng không đánh giá cao hạt cà phê từ Sơn La do sự thiếu ổn định về chất lượng. Nhưng với những cải tiến trong kỹ thuật trồng trọt, chế biến và thu hoạch, những năm gần đây, Sơn La đã thực sự thay đổi cục diện. Những hạt Arabica từ đây đã vượt qua những bài kiểm tra khắt khe, được các chuyên gia cà phê specialty công nhận.
Điều này được chắp cánh thêm bằng những chủ trương, chính sách phát triển của chính quyền tỉnh. Kết quả: 20.000 ha trồng cà phê, trong đó có tới 18.000 ha được cấp chứng nhận bền vững, với sản lượng đạt trên 200.000 tấn cà phê tươi.
Solita – khi tinh hoa cà phê Sơn La được đưa vào viên nén
Sau nhiều thử nghiệm với hạt Arabica từ Sơn La, Espressomaker quyết định tạo ra một sản phẩm viên nén đặc biệt tôn vinh hương vị của vùng đất này. Solita không chỉ là một viên cà phê nén, mà là một hành trình hương vị được chắt lọc từ những gì tinh túy nhất của Sơn La.
Hương vị của viên nén Solita – cảm giác nhẹ nhàng nhưng đầy ấn tượng
Hương hoa & trái cây tươi mới – mang đến sự nhẹ nhàng, thanh thoát.
Hậu vị rượu vang tinh tế – tạo ra độ sâu và cảm giác cuốn hút.
Body mượt mà, độ đậm vừa phải (7/12) – phù hợp với những ai thích cà phê nhẹ nhưng không quá loãng.
Được phát triển dựa trên 100% Arabica Sơn La, Solita là lựa chọn lý tưởng cho những ai yêu thích một tách cà phê có độ phức tạp trong hương vị nhưng vẫn dễ uống, không gây mệt mỏi hay căng thẳng.
Lời nhắn từ Espressomaker
Với câu hỏi: “Liệu nơi đây có thể trở thành ngoại lệ, phá vỡ định kiến về chất lượng cà phê vùng cao Tây Bắc?”. Câu trả lời của chính tôi chính là Solita – viên nén chứa đựng toàn bộ tinh hoa của cà phê Sơn La, mang đến một trải nghiệm hoàn toàn khác biệt cho những ai yêu thích sự tinh tế. Solita không chỉ đơn thuần là một viên nén cà phê, mà còn là sự tri ân dành cho những người nông dân tận tụy, những cánh đồng cà phê xanh mướt và tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ.
Hãy thử ngay viên nén Solita và cảm nhận sự khác biệt – một ly cà phê nhẹ nhàng, đầy tinh tế nhưng vẫn có dấu ấn riêng!
👉 Khám phá ngay viên nén Solita tại Espressomaker!